چگونه متفکر از یک گفتگو بهره می‌برد

انسان بی‌آنکه شنونده ‏باشد می‌تواند بسیار بشنود، اگر که نیک نگریستن و نیز گاهگاه ‏هیچ نکردن و از نظر دور داشتن را دریابد. اما مردم نمی‌دانند چگونه از گفتگو بهره ببرند؛ آنان در اکثر موارد توجه بی‌اندازه‌ی ‏خود را مصروف آن چیزی می‌کنند که می‌گویند و می‌خواهند در جواب طرف مقابل بگویند. در ‏حالی که شنونده‌ی واقعی اغلب به این بسنده می‌کند که مرتب پاسخ دهد و ‏اصولاً چیزی را به عنوان تخفیف از سرِ ادب بگوید و برخلاف آن با ‏حافظه‌ی تیز و زیرکانه‌اش همه‌ی آنچه را دیگری اظهار داشته از کلامش ‏برگیرد، و نیز در کنار آن شیوه‌ی بیان، لحن و حرکاتی را که طرف مقابل‌اش با ‏آن سخن‌اش را همراهی می‌کند. در گفتگوهای معمول هر کدام از طرفین ‏می‌پندارد که باید هدایت‌کننده‌ی گفتگو باشد. درست مانند آن زمانی که دو ‏کشتی در کنار هم حرکت می‌کنند و جابه‌جا گاه تنه‌ی کوچکی به هم می‌زنند، هر دو طرف نیک باور دارند که کشتی همسایه به دنبال آن ‏دیگری می‌آید و حتی سرانجام یکی دیگری را یدک‌کش هم خواهد کرد.


برگرفته از كتاب:
نيچه، فريدريش؛ آواره و سايه‌اش؛ برگردان علي عبداللهي؛ چاپ دوم؛ تهران: نشر مركز1384.